Στις 17-8-1944, αυτή η μάντρα παλιού ταπητουργείου της Κοκκινιάς βάφτηκε κόκκινη στο αίμα. Οι Γερμανοί κατακτητές μαζί με τους προδότες ταγματασφαλίτες, τους μπουραντάδες του Μηχανοκίνητου της Αστυνομίας Πόλεων και τους χαφιέδες της Ειδικής Ασφάλειας, εκτέλεσαν εδώ 75 αγωνιστές του ΕΑΜ -ΕΛΑΣ. Πρόκειται για το κεντρικό σημείο του ιστορικού μεγάλου Μπλόκου της Κοκκινιάς. Συνολικά, πάνω από 315 αντιστασιακοί εκτελέστηκαν ή έπεσαν μαχόμενοι. Επίσης, 8.000 οδηγήθηκαν και κρατήθηκαν στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου και 1.800 από αυτούς μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα θανάτου στη Γερμανία. Οι φασίστες λήστεψαν το λαό, λεηλάτησαν και έκαψαν τα σπίτια της συνοικίας.
Ο συνάδελφος και συναγωνιστής στην Κ.ΑΠ.Α, Δημήτρης ΘΩΜΑΚΟΣ γέννημα-θρέμμα της περιοχής, γαλουχημένος με τις διηγήσεις των γονιών, συγγενών και γειτόνων που έζησαν τα γεγονότα, γράφει:
Η προσφυγομάνα Κοκκινιά την περίοδο της Κατοχής, υπήρξε μήτρα της εθνικής αντίστασης. Το μεγάλο Μπλόκο ήταν η επιχείρηση των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους να εξουδετερώσουν την αντίσταση και να τρομοκρατήσουν το λαό της περιοχής.
Η μάντρα ήταν κοντά στην πλατεία της Οσίας Ξένης, όπου οι φασίστες, κάνοντας μπλόκο στην Κοκκινιά, επέβαλαν στο λαό, άντρες και αγόρια από 14 ως 60 ετών, να συγκεντρωθούν για έλεγχο. Η ανυπακοή σήμαινε εκτέλεση. Στην πλατεία συγκεντρώθηκαν πάνω από 20.000 άντρες.
Κουκουλοφόροι καταδότες έδειξαν στους Γερμανούς και τους ταγματασφαλίτες τους αγωνιστές του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και ΕΠΟΝ. Οι συλληφθέντες βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν στη μάντρα. Ακολούθησε προσαγωγή 8.000 αντρών στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Από αυτούς 1.800 μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας, όπου πολλούς εκεί τους περίμενε ο θάνατος.
Ομαδικές εκτελέσεις έγιναν και σε άλλα σημεία του Μπλόκου, όπως στα Αρμένικα (Καραβά) και στο Σχιστό. Αγωνιστές που δεν εμφανίστηκαν στην πλατεία Οσίας Ξένης, έπεσαν μαχόμενοι σε σπίτια ή επιχειρώντας να διαφύγουν από το Μπλόκο. Ο συνολικός αριθμός των πεσόντων υπολογίζεται πάνω από 315 αγωνιστές. Μεταξύ τους και γυναίκες, ηρωικές μορφές της Εαμικής αντίστασης, όπως η Διαμάντω Κουμπάκη. Οι φασίστες σκύλεψαν τους νεκρούς, λήστεψαν το λαό, λεηλάτησαν τα σπίτια και έκαψαν 200 περίπου, ιδιαίτερα στον Καραβά.
Οι υπεύθυνοι για τη σφαγή στην Κοκκινιά δεν τιμωρήθηκαν ποτέ. Οι αρχηγοί των ταγματασφαλιτών συνταγματάρχης Ι. Πλυτζανόπουλος και ταγματάρχης Γ. Σγούρος, όπως και ο Ν. Μπουραντάς, διοικητής του Μηχανοκίνητου της Α.Π. , αθωώθηκαν από τα δικαστήρια δοσίλογων. Το μεταπολεμικό κράτος τους επιβράβευσε για τα εγκλήματα ενάντια στο λαό.
Ο Δημήτρης ΘΩΜΑΚΟΣ καταλήγει:
Όμως, “της Κοκκινιάς το Μπλόκο γεννά την ιστορία που μπαίνει μέσα στις καρδιές, δεν μπαίνει στα βιβλία”. Αυτή δεν σβήνει ποτέ. Οι αγωνιστές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ που εκτελέστηκαν στη μάντρα και στην περιοχή, ζουν στις καρδιές των νεωτέρων, που συνεχίζουμε τον αγώνα τους. Το αίμα που έβαψε τους τοίχους της μάντρας, την Παλιά και Νέα Κοκκινιά, τις γειτονιές του Πειραιά ήταν το λίπασμα της λευτεριάς.
*Η μάντρα του Μπλόκου της Κοκκινιάς βρίσκεται στη συμβολή των οδών Κιλικίας και Ηλιουπόλεως (Νίκαια).
* Μια αναπαράσταση του Μπλόκου της Κοκκινιάς μας δίνεται στην κινηματογραφική ταινία “Το Μπλόκο” του Άδωνι Κύρου που γυρίστηκε το 1964 με πρωταγωνιστές μεγάλους Έλληνες ηθοποιούς. Επίσης, υπάρχει το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ (1982) “Το Μπλόκο της Κοκκινιάς” που σκηνοθέτησε ο Διονύσης Γρηγοράτος (Δες You Tube και archive.ert.gr).
* Το Μπλόκο της Κοκκινιάς υπήρξε πηγή έμπνευσης για κορυφαίους μουσικούς δημιουργούς, ποιητές και εικαστικούς.
